Obszary chronionego krajobrazu

OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU NA TERENIE POWIATU RYCKIEGO

PRADOLINA WIEPRZA

Obszar chronionego krajobrazu „Pradolina Wieprza” zajmuje powierzchnię 33 159 ha, z czego na terenie powiatu leży 4 240 ha: 2 460 ha w gminie Ryki i 1 780 ha w gminie Ułęż. Północną granicę obszaru chronionego wyznacza droga łącząca Kock z Moszczanką. Od zachodu obszar zamyka linia kolejowa Puławy-Dęblin.

Największą wartość pod względem geobotanicznym ma dolina Wieprza ze względu na występujące tu rzadkie rośliny, które spotyka się jeszcze na Lubelszczyźnie tylko w dolinie Bugu.

DOLINA ŚRODKOWEJ WISŁY

To długi zachowujący naturalny charakter rzeki roztopowej, odcinek Wisły pomiędzy Dęblinem, a Płockiem z licznymi wyspami (od łach piaszczystych po dobrze formowane wyspy porośnięte roślinnością zielną). Powierzchni całej ostoi wynosi 30 849 ha, z czego 11% powierzchni znajduje się w powiecie ryckim. Największe z wysp są pokryte zaroślami wierzbowymi topolowymi. Brzegi rzeki wraz z terasą zalewową zajmują intensywnie eksploatowane zarośla wikliny, łąki i pastwiska, na których wypasane są duże stada bydła. Pozostały tu również fragmenty dawnych lasów łęgowych. Jest to ostoja ptasia o randze europejskiej. Występują w niej co najmniej 22 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 9 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi. Jest to również bardzo ważna ostoja ptaków wodno-błotnych (ok. 50 gatunków). W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej następujących gatunków ptaków: brodziec piskliwy, krwawodziób, mewa czarnogłowa, mewa pospolita, ostrygojad, płaskonos, podgorzałka, podróżniczek, rybitwa białoczelna, rybitwa rzeczna, sieweczka obrożna, sieweczka rzeczna, śmieszka, zimorodek. W stosunkowo wysokim zagęszczeniu występuje bocian czarny, czajka i rycyk. W okresie wędrówek w stosunkowo wysokim zagęszczeniu występuje bocian czarny (do 245 osobników). W okresie zimy występuje, co najmniej 1% populacji szlaku wędrownego czapli siwej i krzyżówki, w stosunkowo wysokim zagęszczeniu zimuje gągoł i bielczek; ptaki wodno-błotne występują zimą w koncentracjach powyżej 20 000 osobników. Jest to obszar bardzo ważny dla ptaków zimujących i migrujących.

DOLNY WIEPRZ

W południowej części powiatu znajduje się fragment obszaru siedliskowego Natura 2000 „Dolny Wieprz”. Projekt tego obszaru zgłoszono do Komisji Europejskiej w sierpniu 2007 r., a oficjalne zatwierdzenie miało miejsce w grudniu 2008 r.

Teren Natura 2008 to rozległa, płaska dolina rzeczna bogatym mikroreliefem (piaszczyste wzniesienie i muliste obniżenie). Koryto rzeki zachowało naturalny, silnie meandrujący charakter. Towarzysza mu liczne starorzecza i zastoiny. W dolinie Wieprza położonych jest kilka kompleksów stawów. Dominują w niej rozległe, ekstensywnie użytkowane łąki o zmiennym zwilgotnieniu. W południowo-zachodniej części ostoi znajduje się kompleks leśny z zespołem wydm i położonym między nimi, wybitnie cennym przyrodniczo, zbiornikiem wodnym - Jezioro Piskory (poza terenem powiatu ryckiego).

Dolina pełni funkcję korytarza ekologicznego o randze krajowej. Jest ważną ostoją siedlisk podmokłych i okresowo zalewanych łąk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej. Stwierdzono występowanie 8 rodzajów siedlisk przyrodniczych z tego załącznika, zajmujących łącznie 37% obszaru. W enklawie ostoi znajduje się jedyne istniejące w Polsce stanowisko zastępcze marsylii czterolistnej. Roślina została tu wprowadzona w latach 1995-2000. Ponadto występuje tu 6 gatunków zwierząt z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Jest to też ważna ostoja ptaków wodno-błotnych.

PODEBŁOCIE

W północno-zachodniej części powiatu znajduje się niewielki fragment tej ostoi, położonej głównie na terenie woj. mazowieckiego. Jest to jedno z największych i najlepiej zachowanych mokradeł w pradolinie Wisły. Konfiguracja terenu, podłoże jak również znaczne oddziaływanie wód spływających z terenu wysoczyzny sprzyjają powstawaniu rozległych wiosennych wylewisk i ogólnemu zabagnieniu. W wielu miejscach występuje naturalna renaturyzacja. Obecnie obszar ma charakter mozaiki roślinności: leśnej, zaroślowej, okrajkowej, szuwarowej, łąkowej oraz ziołoroślowej. Krajobraz urozmaicają niewielkie stawy paciorkowe i liczne torfniaki. Piaszczyste wyniesienia porastają bory sosnowe. Niedostępność terenu oraz silne podtopienia sprawiają, że większość terenu ma charakter „dziewiczy”. Szczególnie cennym pod względem przyrodniczym jest zwarty kompleks dobrze zachowanych lasów związanych z siedliskami wilgotnymi i bagiennymi. Na terenie obszaru obserwowane są fluktuacje pomiędzy łęgowym, a olsowym charakterem zbiorowisk leśnych będące efektem zmiennych stanów wód wywołanych działalnością bobrów oraz okresowym zwiększeniem się roli wysięków wód podskórnych. Jednym z najważniejszych i największych pod względem zajmowanej powierzchni elementów szaty roślinnej są zbiorowiska trawiaste.

UŻYTKI EKOLOGICZNE

Na terenie powiatu znajduje się 7 użytków ekologicznych o łącznej powierzchni 43,4 ha. Utworzono je na mocy rozporządzenia Wojewody Lubelskiego nr 4 z dnia 16.01.1996r. Użytki ekologiczne utworzone zostały ze względu na cenne przyrodniczo gatunki fauny i flory. Są to najczęściej śródleśne torfowiska czy śródleśne łąki, a także zbiorowiska olsowe z charakterystyczną strukturą kępową i składem gatunkowym nawiązującym do torfowisk. Wśród fauny występują głównie rzadkie gatunki ptaków np. bocian czarny, gadów z żółwiem błotnym oraz skorupiaków np. raki. Sześć użytków ekologicznych zlokalizowanych jest w gminie Ułęż, a jeden na terenie Dęblina (6,9 ha).